Dzień chleba

 

„Do kraju tego, gdzie kruszynę chleba podnoszą

z ziemi przez uszanowanie

dla darów Nieba....

Tęskno mi Panie..."

C. K. Norwid

 

Historycznie chleb odegrał ważną rolę w niemal każdej kulturze europejskiej. W Biblii słowo "chleb" jest synonimem "pożywienia". Angielskie słowo "pan" wywodzi się ze starego angielskiego "hlaford", co oznacza "opiekun chleba".

Początki wypieku chleba sięgają starożytnego Egiptu, około 4000 lat p.n.e. Wcześniej znane było tylko płaskie pieczywo, na wzór tortilli lub chińskich naleśników. Dopiero Egipcjanie około 2600 lat p.n.e. wpadli na to, w jaki sposób uczynić chleb pulchnym. To oni ponad 4000 lat temu po raz pierwszy upiekli chleb na zakwasie. Jest wiele opowieści na temat powstania zakwasu. Jedna z nich mówi, że pewna niewolnica zapomniała o papce zbożowej pozostawionej na słońcu.

Pierwotne używano drożdży, prawdopodobnie pochodziły z kadzi browarniczych, co jest praktyką dzisiaj rzadką.

Rzymianie wypiekali dziesiątki różnych rodzajów pieczywa. Ustanowili oni tradycję zwaną "annona", czyli dawania chleba dla ubogich, aby zrównoważyć ubóstwo (być może pomysł, który powinniśmy dziś przywrócić). Z Rzymu wypiekanie chleba rozprzestrzeniło się na całą Europę. W średniowieczu w miastach powszechnym było robienie ciasta chlebowego w domu, a następnie dostarczanie go piekarzowi do wypieczenia - w tamtych czasach rzadko kto miał piec w domu. Ludzie traktowali wtedy chleb z najwyższą czcią - wśród częstych i poważnych zbrodni w tamtych czasach było podrabianie chleba (obecnie pieczywo marketowe i przemysłowe) . Aż do XV wieku, kiedy po raz pierwszy wprowadzono zasady jedzenia chleba, bogaci ludzie zjadali najlepsze części chleba, a to co zostawało było rozdawane ubogim.

Panowało przekonanie, że biały chleb był lepszy od ciemnego chleba, we wszystkich kulturach starożytnego świata. Ciemniejsze, gęstsze chleby z jęczmienia lub żyta były chlebami biednych. Białe pieczywo uważano za czyste, bardziej wyrafinowane, bardziej wyszukane. Co ciekawe, aż do XVII wieku istniały nawet osobne cechy piekarzy dla piekarzy z białym pieczywem i ciemnymi chlebami.

Upadek dobrego wypieku chleba ma swoje korzenie w XVIII wieku. Wprowadzenie metalowych pieców chlebowych sprawiło, że chleb stał się bardziej miękki i puszysty. W XIX wieku przestano stosować zakwas chlebowy co doprowadziło do ​​wprowadzenia do pieczywa sody oczyszczonej, która sprawiła, że ​​chleb stał się puszysty. W latach 70. XIX w. Wprowadzono przemysłowe techniki mielenia zboża . Mąka stawała się bielsza i bielsza, a idący na łatwiznę zaczęli dodawać cukier, aby drożdże reagowały jeszcze szybciej chleb stawał się jeszcze bardziej puszysty. Chleb stawał się słodszy i bardziej puszysty, aż w końcu w latach 20-tych ubiegłego wieku dotarliśmy do szczytu produkcji „idealnego” chleba.

Te uprzedzenia wobec ciemniejszego pieczywa trwały aż do lat 60-tych XX wieku, kiedy to wzrastająca świadomość zdrowotna w końcu zdawała się odwracać falę kultu białego pieczywa.

Obecnie coraz częściej powraca się do tradycyjnych metod wyrobu ciasta oraz wypieku chleba. Jednak walka z marketowym pieczywem oraz odpiekaną mrożonką wydaje się być nie równa, głównie ze względu na cenę, na drugi plan spada jakość i smak pieczywa.